donderdag 16 april - voorbereiding voor zondag

Terwijl ik vanavond een e-mail aan het schrijven was aan een jarige zuster, gebeurde het ineens, laat het me in het Engels zeggen: “it hit me”*, namelijk: Dít is wat Paulus deed. Natuurlijk, het was tweeduizend jaar geleden, en natuurlijk, zijn brieven waren wel even onderweg naar de ontvangers en gingen niet –zoals nu- met de snelheid van het licht (letterlijk, want zo zit dat met elektriciteit heb ik mij laten vertellen) maar in essentie is het hetzelfde: door middel van de communicatiemiddelen van de tijd – brieven per koerier toendertijd, e-mailverkeer nu - bleef Paulus in contact met de mensen verder weg. In zijn brieven – de meeste ‘brieven van Paulus’ in het Nieuwe Testament zijn ook echte brieven geweest - probeerde hij de mensen te troosten, te ondersteunen, lief en leed te delen. Want leest u de brieven van Paulus maar na, vaak zijn er, meestal aan het einde, naast alle theologische overwegingen, ook heel persoonlijke zinnen: groet die broeder en zuster.... Hoe gaat het met die?, is zuster zo en zo alweer beter, zorg dat je voor elkaar zorgt en blijf hopen op de Heer! Troost en bemoediging, lief en leed. En de mails die ik vanavond stuurde waren een felicitatie aan een jarige zuster, en een hart onder de riem voor iemand die rouw draagt, vandaar de gedachte aan Paulus.

Verder zou ik het niet aandurven mijzelf met een Bijbelse grootheid van het kaliber van Paulus te vergelijken, wat deze man gedaan heeft, en ook doorstaan heeft, en toch door alles heen, koppig zoals hij kon zijn, maar met een vast en onwrikbaar vertrouwen in de Heer, blijven volhouden, petje af, hoor.

En toch, hij zou waarschijnlijk de eerste zijn om dat tegen te spreken, dat hij ‘een grootheid’ is. Veel van zijn brieven leren over nederigheid, over de kunst jezelf, je eigenbelang, je eigen ego, ondergeschikt te kunnen maken aan het belang van de ander. Zelf zou hij nooit zo snel op de voorgrond treden, laat staan geëerd te willen worden om verdiensten ‘alleen in Christus roem ik’. En daar is het voorbeeld van Paulus als een leidraad voor het leven. Want is het niet zo dat ons streven moet zijn dit samen met hem te kunnen zeggen: dat het nooit onze eigen eer is waar het in ons leven om draait (ziet u de spanning: geen eigen eer in het eigen leven), dat het nooit om ons draait. Een moderne evangelist uit Afrika, ik meen te herinneren Kenia, zei: “in de reclamewereld doet men het zeer verleidelijk overkomen: ‘It’s all about you’, de boodschap van het evangelie is echter radicaal anders: ‘It’s all about God’. En het geheim is natuurlijk, dat, omdat God ons beter kent dan wij onszelf kennen en ooit zullen kennen, wij, door Hem in ons leven centraal te plaatsen, een beter zicht krijgen op wie wij zelf zijn, dan op welke andere manier ook. Dat is denk ik, wat Jezus bedoelt als Hij zegt: wie zijn eigen leven vasthoud verliest het, maar wie het verliest zal het behouden.

Goed, voordat ik een hele preek opschrijf vertel ik u ook wat ik van daag heb meegemaakt. Vanmorgen vroeg was ‘het weer’, weer raak, en ik betrapte me erop te overwegen of ik wel naar de dagopening zou gaan van het Centraal Kantoor, want de regen liep in grote stromen van de golfplaten daken naar beneden en kletterde op- en tussen de hier en daar scheefliggende tegels. Maar de aanhouder wint, en zo kwam het dat ik door Paramaribo liep zoals ik nooit had gedacht te lopen: met een enorme splinternieuwe paraplu, geleend van de coördinator van de Zinzendorfherberg die hem uit het plasticfolie haalde, lopend, eigenlijk meer zigzaggend om de plassen te ontwijken, en ook de aanstormende auto’s die de plassen níét ontwijken.

Al voordat ik naar Suriname ging was ik gevraagd om op de eerste zondag voor te gaan in de Combégemeente. Een gemeenschap zonder eigen predikant. Vandaag ontmoette ik op het centraal kantoor, uit deze Combégemeente, zuster Lilian Callender, tevens lid van het Provinciaal Bestuur, bij een aantal van u bekend? Wanneer u nu ‘ja’ knikt: de hartelijke groeten van deze zuster. We maken kennis en nemen samen de liturgieën door die zij als voorbeeld heeft meegebracht. Bij verschillende onderdelen van de dienst heb ik een vraag en na een tijdje verzekert zij mij: ‘maar je bent vrij om ook je eigen gewoontes en gebruiken in de dienst terug te laten komen, hoor, dat vinden we in onze gemeente leuk, die veelzijdigheid’ En ik op mijn beurt waardeer dit zeer: de ruimte voor mij als predikant om een eigen invulling te geven aan de diensten, die ervaar en waardeer ik ook zeer zeker in Utrecht. Toch is het goed om te weten van de gewoontes en gebruiken van de gemeente, zoals bijvoorbeeld het gebruik om elke week, bij het naar voren brengen van de collecte, het vierde vers te zingen van ‘neem mijn leven, laat het Heer’, namelijk: ‘Neem mijn zilver en mijn goud, dat ik niets aan u onthoud, maak mijn kracht en mijn verstand tot een werktuig in uw hand. Mooi, hè?

Doordat ik in het keukentje de koffie zoek – die veel minder vloeit in Suriname dan in Nederland, zoveel is mij wel duidelijk - kom ik in gesprek met de jonge secretaresse van het bestuur, over hoe het leven is in Paramaribo, wat moeilijk is – een betaalbaar huurhuis te vinden, de stad uit te moeten - en wat de toekomst brengt – deze jonge zuster vertelde me verloofd te zijn en druk met de planning van de bruiloft. Ook spreek ik met de coördinatrice van het diaconale werk. En zo leer ik dat de Zinzendorfherberg waar ik verblijf voor een deel ook als opvang voor mensen in crisissituaties wordt gebruikt. Het verhuur van de appartementen aan gasten dienst ook als inkomstenbron om dit te financieren. Ik neem me voor een keer de tijd te nemen om uitgebreider met de coördinator van de herberg te spreken. Ondertussen lever ik bij haar dankbaar de paraplu in, aan het einde van de dag.

Mark

*wie van u een goede Nederlandse vertaling kan aandragen is van harte welkom. ‘Het raakte me’ dekt de lading toch niet echt. ‘Het sloeg me in het gezicht’ is wat melodramatisch, enzovoort...